เรื่องเล่าจากจานอาหาร ตอน : “แกงมะยุมะยะ” ภูมิปัญญาเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหารอย่างยั่งยืน หากใครเป็นเด็กยุค 90 หรือชอบฟังเพลงย้อนยุค อาจจะเคยฟังเพลงชองวงดนตรีเพื่อชีวิตในตำนานของไทย วงคาราบาว เนื้อหาสะท้อนนโยบายรัฐในช่วงปี 2530 ที่จะเปลี่ยนแปลงภาคอีสานผ่านวาทะกรรมจาก “บักเสี่ยว” เป็น “บิ๊กเสี่ยว” ที่เนื้อเพลงเปิดตัวด้วยประโยคอมตะจนถึงทุกวันนี้ “อีสานแห้งแล้งมานานนับหลาย ๆ ปี นะพี่นะน้องนี่ไม่ใช่เรื่องโกหก” สร้างภาพจำให้คนภาคอื่นอย่างผู้เขียน นึกถึงภาคอีสานว่าเป็นภาคที่แห้งแล้งกันดาร “ผืนดินแตกระแหงทุกหย่อมหญ้า” ชาวบ้านต่างขนถังขนปี๊บ “รอรถขนน้ำของกองทัพบก” ที่เข้าไปแจกจ่ายตามหมู่บ้าน ตามภาพข่าวในทีวีที่ได้เห็นทุกข่าวภาคค่ำ แม้ไม่ใช่คนอีกสาน แต่ผู้เขียนได้มีโอกาสไปภาคอีสานอยู่เป็นประจำ และเห็นว่าภาคอีสานในยุค 30 กว่าปีหลังโครงการ “อีสานเขียว” ระบบโครงสร้างพื้นฐาน (Infrastructure) มีความเจริญเป็นอย่างมาก เมื่อเทียบกับตอนเดินทางไปในแถบภาคตะวันตก หรือภาคใต้ เมื่อได้คุยกับผู้เฒ่าผู้แก่ในชุมชนทำให้ได้รู้ว่า…

เรื่องเล่าจากจานอาหาร ตอน “ซีฟู้ด ประมงพื้นบ้าน” กินตามความเหมาะสม ไม่ผลาญธรรมชาติ หากนึกถึงแหล่งท่องเที่ยวทางทะเลที่มีชื่อเสียงของไทย หลายคนคงนึกถึง ภูเก็ต สมุย หรือกระบี่ แต่หากพูดถึงเมือง “หาดทรายสวยสี่ร้อยลี้” หลายคนอาจคิ้วขมวดสงสัยว่ามันคือที่ไหน ผู้เขียนหมายถึง จังหวัดชุมพร เมืองที่เป็นประตูสู่ภาคใต้ของไทย ที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ อากาศบริสุทธิ์ปราศจากโรงงานอุตสาหกรรม มีเกาะแก่งและโลกใต้ท้องทะเลที่สวยงาม และหนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวที่หากใครได้แวะเวียนมาสักครั้งก็ย่อมประทับใจ นั่นคือ หาดทุ่งวัวแล่น ชายหาดขาวสะอาด หากเราเปลือยเท้าเปล่าเดินย่างบนหาดทรายขาวที่ทอดตัวยาวนี้ จะสัมผัสได้ถึงความบริสุทธิ์ของเม็ดทราย และเสียงเท้าที่เสียดสีกับทรายขาวละเอียดในทุกครั้งที่ก้าวไปบนผืนทรายแห่งนี้ แม่อนงค์ หรือนามปากกาของบรมครูทางงานเขียน มาลัย ชูพินิจ เคยบรรยายถึงความงดงามของหาดทุ่งวัวแล่นไว้ในนวนิยายสุดคลาสสิคอย่าง “แผ่นดินของเรา” ที่จนถึงทุกวันนี้ แม้หาดทุ่งวัวแล่นจะกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่เต็มไปด้วยที่พักและร้านอาหารมากมาย ต่างยุคสมัยของ คุณอาธำรง และภัคคินี จากเรื่องแผ่นดินของเราแต่ความงามก็ชายดาหแห่งนี้ก็แทบไม่ได้ลดลงแต่อย่างใด ผู้เขียนได้มีโอกาสกลับไปชมความงามของหาดทุ่งวัวแล่นอีกครั้ง และได้แวะไปยัง…

เรื่องเล่าจากจานอาหาร ตอน “ยำปืนนกไส้” กลไกสร้างอาหารยั่งยืนของชุมชน เมื่อนึกถึงเชียงใหม่ นอกจากสถานที่ท่องเที่ยวและธรรมชาติที่งดงาม แทบทุกคนย่อมคิดถึงเมนูเมืองแสนอร่อยอย่าง ข้าวซอย ไส้อั่ว น้ำพริกหนุ่ม แกงฮังเล ไส้อั่ว ลาบดิบ หรือน้ำพริกหนุ่ม และอีกมากมายหลายเมนู ที่ล้วน “ลำขนาด” ใครได้ลองชิมแล้วก็อยากจะได้กินอีกกันแทบทั้งสิ้น ผู้เขียนเองก็เป็นอีกหนึ่งคนที่ตกหลุมรักเมนูพื้นเมืองของคนเหนือ ถ้าได้ไปเที่ยวก็ไม่พลาดที่จะสั่งกินแทบทุกเมนู เมื่อไม่นานมานี้ผู้เขียนได้มีโอกาสไปจังหวัดเชียงใหม่ แต่ครั้งนี้พิเศษกว่าครั้งก่อนๆ คือ ได้แวะไปเยี่ยมบ้าน “พี่วัล” ลาวัล เบี้ยไธสง ที่ชุมชนสันป่าเปา อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ ที่อยู่ไม่ไกลจากตัวเมืองมากนัก พี่วัลเป็นประธานศูนย์การเรียนรู้ทางเกษตรอินทรีย์ เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านพืชและเห็ด นอกจากนี้ยังเป็นผู้บุกเบิกและผลักดัน “ตลาดชุมชนสันป่าเปา” ส่งเสริมให้ชาวบ้านในชุมชนที่ปลูกและทำเกษตรอินทรีย์ได้มีสถานที่จำหน่ายผลผลิตในราคาเป็นธรรมกับผู้บริโภค สันป่าเปา เป็นชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท ชาวบ้านส่วนใหญ่เป็นเกษตรกร ทำนา ปลูกลำไย มะม่วง…

Trend ความมั่นคงทางอาหารของโลก กำลังเปลี่ยนไป จุดเปลี่ยนของสินค้าเกษตร แล้วไทยจะต้องปรับตัวอย่างไร จากการสำรวจดัชนีชี้วัดความมั่นคงทางอาหารของโลกทั้งหมด 113 ประเทศ พบว่าในปี 2022 ประเทศไทยมีความมั่นคงทางอาหารอยู่อันดับที่ 64 อยู่ในระดับเดียวกับประเทศโคลัมเบีย ตกลงมาถึง 13 อันดับจากเดิมในปี 2021 อยู่อันดับที่ 51 ซึ่งจากการประเมินคะแนนความมั่นคงด้านอาหารทั้งหมด 4 ด้าน พบว่าด้านที่ประเทศไทยมีคะแนนที่ต่ำที่สุด คือ ด้านที่ 3 คุณภาพและความปลอดภัย ทั้งในด้านความหลากหลายทางอาหาร มาตรฐานโภชนาการ และความพร้อมของสารอาหารรอง ซึ่งข้อมูลดังกล่าวนี้สะท้อนให้เห็นว่าถึงแม้จะเป็นประเทศไทยที่เป็นผู้ส่งออกข้าว ผลไม้ หรือผลผลิตทางการเกษตรหลายชนิด แต่ก็ยังมีขาดคุณภาพ ในด้านความปลอดภัยและคุณค่าทางโภชนาการที่ดี            ประเทศผู้นำเข้าสินค้าเกษตรและอาหารรายสำคัญของไทยปรับตัว ได้แก่ จีน สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และมาเลเซีย ต่างเริ่ม  ทะยอยกันปรับตัวเพื่อปกป้อง เพื่อปกป้องความเสถียรภาพความมั่นคงทางอาหารภายในประเทศ …

โครงการเกษตรปลอดสาร อาหารปลอดภัยใส่ใจสุขภาพ แนวทางการแก้ไขปัญหาความมั่นคงทางอาหาร “ตลาดเกษตรสุขใจ” โมเดลนำร่องของโครงการเกษตรปลอดสาร อาหารปลอดภัยใส่ใจสุขภาพ แนวทางการแก้ไขปัญหาความมั่นคงทางอาหาร ที่ผลักดันให้คนในพื้นที่อำเภอเขาสวนกวางได้กินดี อยู่ดี ถูกหลักโภชนาการ มีพืชผักอาหารปลอดภัยไว้ติดครัว จากการสำรวจดัชนีชี้วัดความมั่นคงทางอาหารของโลกทั้งหมด 113 ประเทศ พบว่าในปี 2022 ประเทศไทยมีความมั่นคงทางอาหารอยู่อันดับที่ 64 อยู่ในระดับเดียวกับประเทศโคลัมเบีย ตกลงมาถึง 13 อันดับจากเดิมในปี 2021 อยู่อันดับที่ 51 ซึ่งจากการประเมินคะแนนความมั่นคงด้านอาหารทั้งหมด 4 ด้าน พบว่าด้านที่ประเทศไทยมีคะแนนที่ต่ำที่สุด คือ ด้านที่ 3 คุณภาพและความปลอดภัย ทั้งในด้านความหลากหลายทางอาหาร มาตรฐานโภชนาการ และความพร้อมของสารอาหารรอง ซึ่งข้อมูลดังกล่าวนี้สะท้อนให้เห็นว่าถึงแม้จะเป็นประเทศไทยที่เป็นผู้ส่งออกข้าว ผลไม้ หรือผลผลิตทางการเกษตรหลายชนิด แต่ก็ยังมีขาดคุณภาพ ในด้านความปลอดภัยและคุณค่าทางโภชนาการที่ดี “ตลาดเกษตรสุขใจ” โครงการเกษตรปลอดสาร อาหารปลอดภัยใส่ใจสุขภาพ…

สถานการณ์วิกฤต “ความมั่นคงทางอาหารล่าสุด 2024” เงินทองเป็นของมายา ข้าวปลาเป็นของจริง เงินทองเป็นของมายา ข้าวปลาเป็นของจริง คำกล่าวของ “หม่อมเจ้าสิทธิพร กฤดากร” หรือ บิดาแห่งการเกษตรไทย คำที่เราคุ้นหูมามานานเมื่อประเทศไทยได้เจอกับสถานการณ์ภัยพิบัติ “น้ำท่วม” ทำให้เราได้รู้ซึ้งว่า ‘น้ำ’ และ ‘อาหาร’ เป็นปัจจัยหลักในการดำเนินชีวิตของมนุษย์ ปัจจุบันถึงแม้โลกยังหมุนไป เทคโนโลยีช่วยอำนวยความสะดวกสบายให้กับประชากรโลก แต่ก็ยังมีคนจำนวนมากที่ต้องเผชิญต่อความอดอยาก และความขาดแคลนทางอาหาร และนับวันก็ยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้นหลังจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ กลายเป็นปัญหาที่เราไม่สามารถควบคุมได้อีกต่อไป ดังนั้น ‘ความมั่นคงด้านอาหาร’ จึงได้กลายเป็นปัญหาที่หลายประเทศ รวมถึงประเทศไทยกำลังเผชิญอยู่และมีการสร้างมาตรการในการรับมือ เพื่อความอยู่รอดของประชากร เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของโลกทั้งภาวะสงคราม วิกฤตการณ์โลกร้อน ทำให้ขีดความสามารถในการผลิตอาหารลดลง และส่งผลกระทบต่อราคาอาหารให้สูงขึ้น กระทบมาสู่อุตสาหกรรมอาหาร จนกระทั่งประชากรที่ยากจนไม่สามารถเข้าถึงอาหารได้ วันนี้จึงอยากชวนทุกคนลองมาสำรวจสถานการณ์ และปัจจัยอะไรที่ทำให้โลกเกิดความ (ไม่) มั่นคงทางอาหาร พร้อมกับแนวทางการรับมือ เพื่อทบทวน และร่วมกันท้าทายสถานการณ์นี้ …